Rak szyjki macicy

Rak szyjki macicy rozwija się w obrębie tej części macicy, która łączy górną część macicy (trzon) z pochwą. Rozwój nowotworu następuje, gdy uszkodzone komórki nabłonka szyjki macicy zostaną zakażone wirusem HPV (onkonogennym) i zaczynają się dzielić w szybkim tempie. Rak szyjki macicy ma uwarunkowania genetyczne, jednakże jego główną przyczyną jest zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (wirusa HPV) – odpowiedzialnym za uszkadzanie komórek nabłonka oraz ich szybki, niekontrolowany podział.

Rak szyjki macicy dotyka około 1,4 mln kobiet na świecie. Niestety – długo rozwija się bezobjawowo (średni czas rozwoju choroby wynosi od 5 – 10 lat), powodując nieodwracalne szkody w organizmie kobiety i nierzadko prowadząc do zgonu. Dlatego tak istotna jest profilaktyka i regularne przeprowdzanie cytologii, począwszy od ukończenia 25 roku życia, lub po rozpoczęciu życia płciowego. Cytologia polega na pobraniu komórek nabłonka ze ściany szyjki macicy. Dzieli się je później na normalne, atypowe, przedrakowe i rakowe. Jeśli podejrzewa się zmiany przedrakowe
konieczne jest wykonanie kolposkopii. Z kolei jeśli diagnoza wskazuje na stan rakowy, konieczne jest określenie stanu zaawansowania choroby. Może ona obejmować odpowiednio: jedynie szyjkę macicy (I stadium), wykraczać poza szyjkę i zajmować równocześnie 2/3 pochwy w jej górnej części ( II stadium), naciekać na ściankę macicy i całą pochwę ( III stadium), a nawet naciekać na pęcherz, odbytnicę i inne narządy ( IV stadium).
Ponad 2/3 przypadków raka szyjki macicy spowodowane jest przez typy wirusa HPV (brodawczaka ludzkiego). W grupie ryzyka znajdują się kobiety aktywne seksualnie, zwłaszcza powyżej 25 roku życia. Zakażenie wirusem HPV jest dość powszechne, dlatego tak istotna jest profilaktyka oraz regularne przeprowadzanie badań cytologicznych.

HPV może rozwijać się w okresie wieloletnim i nie dawać żadnych objawów. Dlatego rak szyjki macicy w pełni rozwija się i daje wyraźne objawy u kobiet pomiędzy 40 a 59 rokiem życia po wielu latach od zakażenia wirusem HPV. Niestety – wtedy może być już za późno na efektywną terapię. We wczesnym stadium choroby brak wyraźnych objawów. Pojawiają się one dopiero wtedy, gdy rak zaczyna być bardziej zaawansowany. Do objawów zaliczyć można: krwawienia pomiędzy menstruacjami, nietypowe krwawienia (również po przebytej menopauzie), dłuższe i obfitsze upławy, bóle w podbrzuszu oraz bóle podczas stosunku. Rak szyjki macicy jest wyleczalny pod warunkiem jego wczesnego wykrycia. Stąd niezwykle istotne jest przeprowadzanie cytologii, zwłaszcza między 25 a 59 rokiem życia.